Termin związania ofertą a odwołanie do KIO

Upływ terminu związania ofertą nie powoduje jej nieważności, zatem nie ma przeszkód aby zamawiający nadal dążył do zawarcia umowy.

Zgodnie z art. 220 ust. 3 Ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 z późn. zm.), dalej Pzp, w przypadku gdy wybór najkorzystniejszej oferty nie nastąpi przed upływem terminu związania ofertą, o którym mowa w ust. 2, zamawiający przed upływem terminu związania ofertą, zwraca się jednokrotnie do wykonawców o wyrażenie zgody na przedłużenie tego terminu o wskazywany przez niego okres, nie dłuższy niż 60 dni.

Zgodnie z art. 307 ust. 2 Pzp w przypadku gdy wybór najkorzystniejszej oferty nie nastąpi przed upływem terminu związania ofertą określonego w dokumentach zamówienia, zamawiający przed upływem terminu związania ofertą zwraca się jednokrotnie do wykonawców o wyrażenie zgody na przedłużenie tego terminu o wskazywany przez niego okres, nie dłuższy niż 30 dni.

Zgodnie z art. 252 ust. 2 Pzp jeżeli termin związania ofertą upłynął przed wyborem najkorzystniejszej oferty, zamawiający wzywa wykonawcę, którego oferta otrzymała najwyższą ocenę, do wyrażenia, w wyznaczonym przez zamawiającego terminie, pisemnej zgody na wybór jego oferty.

Przytoczone wyżej przepisy dotyczą sytuacji związanych z upływem terminu związania ofertą jedynie przed wyborem oferty najkorzystniejszej. Ustawodawca nie przewidział natomiast instytucji przedłużania terminu związania ofertą w okresie pomiędzy wyborem oferty najkorzystniejszej, a zawarciem umowy. W konsekwencji zamawiający nie może zwrócić się o do żadnego wykonawcy na podstawie art. 220 ust. 3, 252 ust. 2 lub 307 ust. 2 Pzp.

Należy jednak zwrócić uwagę, że upływ terminu związania ofertą nie powoduje jej nieważności, zatem nie ma przeszkód aby zamawiający nadal dążył do zawarcia umowy. Przepisy Pzp, nie przewidują bowiem żadnej sankcji dla wykonawcy (z wyjątkiem sytuacji braku wyrażenia zgody na przedłużenie terminu związania ofertą lub na wybór oferty po upływie terminu związania ofertą) lub innych negatywnych skutków jeżeli termin związania ofertą już upłynął. Przepisy nie odnoszą się także do zagadnień związanych z brakiem dopuszczalności zawarcia umowy. Upływ terminu związania ofertą po wyborze oferty nie zwalnia więc zamawiającego z właściwego wykonania swojego ustawowego obowiązku jakim jest udzielenie zamówienia rozumiane zgodnie z art. 7 pkt 25 Pzp jako zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego.

Niniejsze stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej. W wyroku z dnia 11 lutego 2019 r. (KIO 105/19) wskazano: „Fakt nieprzedłużenia terminu związania ofertą nie powoduje niemożliwości wyboru oferty wykonawcy i zawarcia z nim umowy w sprawie zamówienia publicznego, zatem zamawiający nie ma możliwości odstąpienia od oceny i badania oferty, bowiem przepisy p.z.p. – stanowiące lex specialis w stosunku do przepisów kodeksu cywilnego – nie wiążą negatywnych skutków z brakiem związania ofertą i nie zwalniają zamawiającego z właściwego wykonania swoich ustawowych obowiązków. Wyjątkiem jest art. 89 ust. 1 pkt 7a Pzp w zw. art. 85 ust. 2 p.z.p., kiedy zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy – jedynie w przypadku, gdy wykonawca nie zgodził się na przedłużenie terminu związania ofertą, mimo że zamawiający uprzednio zwrócił się do wykonawcy o wyrażenie takiej zgody.”.

Przytoczony wyżej wyrok co prawda odnosi się do przepisów Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, niemniej w zakresie możliwości zawarcia umowy pomimo upływu terminu związania ofertą jest w dalszym ciągu aktualny.

Na marginesie należy wskazać, że fakt wniesienia odwołania w ramach niniejszego stanu faktycznego nie ma znaczenia. Istotnie bowiem w odróżnieniu od przepisów Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, w obecnym stanie prawnym w przypadku wniesienia odwołania termin związania ofertą nie ulega zawieszeniu.

Sprawdź też artykuł: Jak ustalić termin?